Φυσικά και δεν προκαλεί έκπληξη, ότι στον πόλεμο που σπαράζει την Ουκρανία μια ξεχωριστή, απολύτως διακριτή διάσταση αφορά την προσπάθεια ελέγχου της ενημέρωσης. Είναι ο κανόνας, όχι η εξαίρεση. Ο πόλεμος της προπαγάνδας είναι ένας ξεχωριστός πόλεμος μέσα στον πόλεμο. Σε κάθε πόλεμο. Κατά κανόνα αρχίζει πολύ πριν από τις αμιγώς πολεμικές επιχειρήσεις, ως εκστρατεία πειθούς για την ανάγκη πραγματοποίησης ενός πολέμου, και συνεχίζεται ακόμα και δεκαετίες μετά την ολοκλήρωσή του, με την αφήγηση νικητών και ηττημένων για τους παράγοντες που καθόρισαν την έκβασή του.
Ο πόλεμος της προπαγάνδας και της προσπάθειας ελέγχου της ενημέρωσης, στην περίπτωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, είχε αρχίσει μέρες πριν ο Πούτιν εξαγγείλει τον πόλεμο, χαράματα της 23ης Φεβρουαρίου. Τότε που και ο υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας διαβεβαίωνε τον Νίκο Δένδια πως τα περί εισβολής είναι μυθεύματα της Δύσης και η εκπρόσωπος του Ρώσου ηγέτη Μαρία Ζαχάροβα ειρωνευόταν Αμερικανούς και Ευρωπαίους, τους οποίους ρωτούσε να της πουν… πότε θα γίνει πόλεμος για να κανονίσει την άδειά της!
Στα καθ’ ημάς, ο πόλεμος της προπαγάνδας έχει ένα ξεχωριστό ενδιαφέρον. Το προκάλεσαν τόσο η εδώ πρεσβεία της Ρωσίας, με τα… μαθήματα δημοσιογραφικής δεοντολογίας, αλλά και πολιτικής συμπεριφοράς, που μας… παρέδιδε και συστήνοντάς μας συγκεκριμένο κανάλι της τηλεόρασης, για «αντικειμενική ενημέρωση», αλλά και η κυρία Ζαχάροβα με τις διχαστικές της απειλές. Μπορεί πρεσβεία και Ζαχάροβα να φάνηκε ότι έχουν ξεφύγει, ότι έχασαν το μέτρο και καθοδηγούνται από την αλαζονεία του ισχυρού.
Δεν είναι τόσο απλό όμως. Το ύφος των… καταγγελιών της πρεσβείας και οι… νουθεσίες της Ζαχάροβα ήταν επιτηδευμένα και έδειχναν να επενδύουν στη δημιουργία πόλωσης στην ελληνική κοινωνία. Άλλωστε, τα ερείσματα υπήρχαν και υπάρχουν. Αν παρακολουθήσατε τη σχετική συζήτηση που έγινε στο Twitter κάτω από τις δηλώσεις της Ζαχάροβα και τις «αυστηρές» παρατηρήσεις της πρεσβείας, θα διαπιστώσατε ότι δεν ήταν λίγα τα απολογητικά σχόλια των Ελλήνων που προσπαθούσαν να δικαιολογήσουν τη στάση της χώρας μας με μομφή προς την κυβέρνησή της. Πολλά σχόλια προς τη Ζαχάροβα συμπυκνώνονταν σε ένα «ζητούμε συγγνώμη, εμείς δεν το θέλαμε, φταίει η κυβέρνησή μας».
Εκεί ακριβώς στοχεύουν και οι Ρώσοι. Στο να αναδείξουν τα στοιχεία πόλωσης και διχασμού εντός της ελληνικής κοινωνίας, στην οποία η Ρωσία έχει βαθιά φυσικά και τεχνητά ερείσματα. Τώρα με τη Ζαχάροβα και την εδώ πρεσβεία τα καλούσε να εκδηλωθούν, αξιοποιώντας τις εστίες έντασης και στηρίζοντας επικοινωνιακά τους «ανθρώπους» της εδώ. Τους βοηθούσε έτσι να σκάψουν άλλο ένα διχαστικό χαράκωμα. Στο χέρι μας είναι να μην το πετύχει. Στο χέρι όλων μας πλην… Λακεδαιμονίων, όλων των πολιτικών δυνάμεων, που έχουν καταδικάσει απερίφραστα τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
