Στα 40 χρόνια αγώνων για την επιστροφή των Γλυπτών, ουδείς ποτέ κατηγόρησε πρωθυπουργό για «μυστικές συνεννοήσεις», ούτε και μίλησε για «υβριδικές συμφωνίες», υιοθετώντας (ως συνήθως) δημοσιεύματα, όπως έκανε τώρα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης
Το θέμα της επιστροφής-επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα δεν είναι η πρώτη φορά, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που αποκτά τόσο δημοσιότητα και προκαλεί έντονες συζητήσεις σε παγκόσμιο μάλιστα επίπεδο. Είναι η πρώτη φορά όμως που στο εσωτερικό επιχειρείται, τώρα που εισήλθαμε σε προεκλογική περίοδο, διεύρυνση της αντιπολιτευτικής ατζέντας, γεμάτης ούτως ή άλλως από δύσκολα κοινωνικά, οικονομικά και γεωπολιτικά ζητήματα, και με ένα ιδιαιτέρως ευαίσθητο, υψίστης εθνικής σημασίας θέμα.
Στα 40 χρόνια αγώνων για την επιστροφή των Γλυπτών (από τον Ιούλιο του 1982, οπότε ξεκίνησε η Μελίνα Μερκούρη επισήμως την εκστρατεία της), ουδείς ποτέ κατηγόρησε πρωθυπουργό για «μυστικές συνεννοήσεις», ούτε και μίλησε για «υβριδικές συμφωνίες», υιοθετώντας (ως συνήθως) δημοσιεύματα, όπως έκανε τώρα το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Πάντως, αυτήν τη δύσκολη χρονική συγκυρία το θέμα των Γλυπτών του Παρθενώνα πρέπει να το δει κανείς συνολικά, μέσα από την όλη πορεία της διεκδίκησής τους. Εδώ και πολλούς μήνες το ζήτημα βρίσκεται στο προσκήνιο με σημαντικά άρθρα προβληματισμού και έχουμε δει να αλλάζουν τη στάση τους μεγάλα μέσα ενημέρωσης στο εξωτερικό, που ήταν παραδοσιακά κατά της επιστροφής, αλλά και πρώην υπουργούς Πολιτισμού της Βρετανίας να παίρνουν θέση υπέρ της Ελλάδας. Η αποδοχή ότι τα Μάρμαρα πρέπει να επιστραφούν υπήρχε σε πολλά στρώματα του πληθυσμού, ακόμη και σε πολιτικά σχήματα μέσα στη Μεγάλη Βρετανία, αλλά υπήρχε ατολμία. Άρα οι ελληνικές προσπάθειες των τελευταίων μηνών και πολλών ετών έχουν αποδώσει έναν καρπό, που είναι αξιοσημείωτος.
Το να ασχολείται ο πρωθυπουργός σταθερά με αυτό το θέμα, να ιεραρχείται ψηλά στις προτεραιότητες της Ελλάδας μέσα σε τόσο δύσκολες εποχές και να αναγκάζεται η βρετανική πλευρά να συζητάει το ζήτημα για πρώτη φορά δημοσίως –γιατί αυτά είχαν γίνει μόνο στο παρελθόν αλλά πίσω από κλειστές πόρτες–, όλα αυτά είναι εξαιρετικά θετικά και απηχούν το παγκόσμιο κλίμα που είναι υπέρ των επιστροφών και της νέας τοποθέτησης των μουσείων απέναντι στο υλικό που διαθέτουν. Φτάσαμε εδώ σήμερα την υπόθεση «επιστροφή των Γλυπτών» με αναρίθμητες εκκλήσεις, αντεγκλήσεις, προσπάθειες μεμονωμένες και ομαδικές, με σκαλώματα και ξεσκαλώματα. Για λόγους που δεν έχουν να κάνουν μόνο με τους χειρισμούς της Ελλάδας, το κλίμα στη Βρετανία έχειτον τελευταίο καιρό αλλάξει δραστικά στο θέμα της επανένωσης των Γλυπτών.
Η συγκυρία είναι ευνοϊκότερη από ποτέ. Θα ήταν αυτοκτονικό αν αυτή η ευκαιρία υπονομευόταν από μια πρόωρη πλειοδοσία στο εσωτερικό, που ήδη δαιμονοποιεί προληπτικά κάθε φόρμουλα συμβιβασμού. Η διαπραγμάτευση απαιτεί υπομονή και ψυχραιμία. Ακριβώς, δηλαδή, το αντίθετο από τις κραυγές που ακούγονται τα τελευταία εικοσιτετράωρα.
Και εντάξει: Η ανυπομονησία και η αγωνία μπορεί να είναι συστατικά προεκλογικής περιόδου. Οι όποιες διαπραγματεύσεις, όμως, για ένα θέμα τόσο επίμονο, τόσο δαιδαλώδες, τόσο δυσεπίλυτο, δεν πρέπει να στριμώχνονται στην πολιτική της ψηφοθηρίας, στο αδιέξοδο της απλής αναλογικής.
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο