Με γοργούς ρυθμούς τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια εφαρμόζουν τη στρατηγική αειφορίας Sustainability Strategy for Airports και το πρόγραμμα διαπίστευσης των εκπομπών άνθρακα αεροδρομίων (Airport Carbon Accreditation-ACA), όπως έχει διαγραφεί από το Διεθνές Συμβούλιο Αεροδρομίων της Ευρώπης (ACIEUROPE).
Ο Οργανισμός αντιπροσωπεύει περισσότερα από 500 αεροδρόμια σε 45 ευρωπαϊκές χώρες και πάνω από το 90% της εμπορικής κυκλοφορίας στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στην απασχόληση 12,3 εκατομμυρίων ανθρώπων – προ πανδημίας.Το πρόγραμμα έχει ως λογότυπο τον Πύργο του διεθνούς αεροδρομίου Αθηνών, και όχι τυχαία, όπως θα δούμε στη συνέχεια.
Στρατηγικές αειφορίας
Ο κλάδος των αερομεταφορών ευθύνεται παγκοσμίως για το 2% με 3% των αέριων ρύπων, το οποίο επιμερίζεται κατά 95% σε ρύπους αεροσκαφών και 5% σε ρύπους αεροδρομίων. Οι αερολιμένες της Ευρώπης, στοχεύοντας στη βιώσιμη ανάπτυξη, επιδεικνύουν πράσινα διαπιστευτήρια.
Ενδεικτικά παραδείγματα:
· Από την 1η Ιανουαρίου 2018, όλα τα αεροδρόμια του Royal Schiphol Group, συμπεριλαμβανομένου του Άμστερνταμ, λειτουργούν εξ ολοκλήρου με αιολική ενέργεια που παράγεται στην Ολλανδία.
· Το αεροδρόμιο Gatwick έγινε το πρώτο αεροδρόμιο στον κόσμο που, μέσω της διαχείρισης απορριμμάτων, προχώρησε στην επαναχρησιμοποίηση ή ανακύκλωση των περισσότερων από τα απορρίμματα που παράγονται στον χώρο του, ενώ μετατρέπει τα υπόλοιπα σε ενέργεια.
· Η Aeroporti di Roma –φορέας εκμετάλλευσης των αεροδρομίων Rome-Fiumicino και Rome-Ciampino– εξασφάλισε ένα ομόλογο 500 εκατομμυρίων ευρώ που συνδέεται με την αεροπορία (SLB). Αυτός ο πράσινος μηχανισμός χρηματοδότησης θα συνδέσει τη διάθεση χρηματοδότησης με τις επιδόσεις διαχείρισης του περιβάλλοντος των αεροδρομίων και επικεντρώνεται σε επενδύσεις έργων με θετικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο.
· Αεροδρόμια όπως τα Basel-Mulhouse στη Γαλλία/Ελβετία,Λισαβόνας, Πόρτο, Μαδέρα, Φάρο, Φλόρες, Πόρτο Σάντο, Χόρτα, Σάντα Μαρία,Πόντα Ντελγάδα στην Πορτογαλία, Στοκχόλμης Arlanda και GöteborgLandvetter στη Σουηδία έχουν δεσμευτεί και εφαρμόζουν μέτρα μείωσης εκπομπών ρύπων.
Υπόδειγμα αερολιμένα
Ηγετική είναι η θέση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» στην υλοποίηση του προγράμματος διαπίστευσης των εκπομπών άνθρακα αεροδρομίων (Airport Carbon Accreditation-ACA).
Ο Olivier Jankovec, γενικός διευθυντής του ACIEUROPE, δήλωσε με αφορμή την επέκταση, προσφάτως, του φ/β πάρκου κατά 16 MWστο «ΕΛ. ΒΕΛ.»(σ.σ. προστέθηκε στον υπάρχοντα σταθμό 8 MW που λειτουργεί από το 2011): «Προφανώς το επίτευγμα αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με τη δέσμευση, υπάρχει πολλή δουλειά που έχει γίνει για πάρα πολύ καιρό – στην πραγματικότητα, για περισσότερα από 15 χρόνια και νομίζω ότι πρέπει να αναγνωρίσω ότι το αεροδρόμιο της Αθήνας ηγήθηκε και υποστήριξε το πρόγραμμα που ξεκινήσαμε το 2009, γεγονός που αποτέλεσε και αποτελεί υπόδειγμα για το management για τα αεροδρόμια σε όλο τον κόσμο.Είναι ένα από τα μόλις 4 αεροδρόμια που λειτουργούν παγκοσμίως και έχουν δεσμευτεί στο φιλόδοξο χρονοδιάγραμμα μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα έως το 2025, για τους ρύπους που είναι κάτω από τον έλεγχό του, αποτελώντας υπόδειγμα για το management για τα αεροδρόμια σε όλο τον κόσμο».
Σημειώνεται ότι ο νέος φωτοβολταϊκός σταθμός των 16 MW, τον οποίο επισκεφτήκαμε,αποτελεί την πρώτη φάση του Οδικού Χάρτη Route 2025 για μηδενισμό των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα του ΔΑΑ μέχρι το 2025 (net zero). Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει την προσθήκη και άλλων φωτοβολταϊκών ισχύος 45 MW, που,σε συνδυασμό με αποθήκευση, θα καλύπτουν πλήρως όλες τις ανάγκες, τωρινές και μελλοντικές, του «Ελευθέριος Βενιζέλος».
Μείωση αποτυπώματος
Στα εγκαίνια του νέου φωτοβολταϊκού σταθμού, ο CEO του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, Γιάννης Παράσχης, μίλησε για τη βιώσιμη λειτουργία -ανάπτυξη και ειδικά την περιβαλλοντική υπευθυνότητα, που «αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της επιχειρηματικής και επιχειρησιακής στρατηγικής του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών». Σταχυολογήσαμε τα εξής:Πετύχαμε μείωση του αποτυπώματος άνθρακα σε ποσοστό πάνω από το 60% την περίοδο 2005-2022 (δηλ. από 67.000 τόνους σε 27.641 τόνους CO2), παρά τη σημαντική αύξηση της επιβατικής κίνησης. Ήδη από σήμερα, με τα 16 ΜW, το 45% περίπου της ετήσιας κατανάλωσης της Εταιρείας Αεροδρομίου θα παράγεται εντός των εγκαταστάσεών μας για ιδιοκατανάλωση από καθαρές πηγές. Πρόκειται για μια ετήσια παραγωγή 27.500 μεγαβατωρών(ή 27,5 εκατομμύρια κιλοβατώρες),όσο περίπου η κατανάλωση 6.650 νοικοκυριών. (Η μείωση εκπομπών CO2 που θα προκύψει ισοδυναμεί με το να βγάζαμε εκτός κυκλοφορίας 11.000 συμβατικά αυτοκίνητα.)
Μέχρι τη λήξη της παραχώρησης το 2046, από τη λειτουργία των 16 MWαποτρέπεται η έκλυση 71.500 τόνων διοξειδίου του άνθρακα, που ισοδυναμεί με ένα δάσος με έκταση όση αυτή των 16.000 στρεμμάτων του αεροδρομίου. Συνδυαστικά με το πρώτο φωτοβολταϊκό των 8 ΜW(το οποίο βέβαια συμβατικά παράγει για το δημόσιο δίκτυο) και το καινούργιο των 16 MW αυτοπαραγωγής παράγουμε τα 2/3 των απαιτούμενων αναγκών μας σε ηλεκτρική ενέργεια από ανανεώσιμες πηγές εντός του αεροδρομίου.Το γεγονός αυτό μας καθιστά πρωτοπόρους –ίσως μοναδικούς– στην Ευρώπη και διεθνώς.Με την ολοκλήρωση της επόμενης φάσης μέχρι το 2025, που αφορά 45 επιπλέον ΜWφωτοβολταϊκών με χρήση μπαταριών αποθήκευσης,για την οποία έχουμε ήδη υποβάλει τις σχετικές αιτήσεις τόσο στη ΡΑΕ, όσο και σε λοιπές υπηρεσίες, θα εξασφαλιστεί η αυτοπαραγωγή του 100% των αναγκών της Εταιρείας Αεροδρομίου σε ηλεκτρική ενέργεια για κάθε έτος μέχρι το 2046.
Προφίλ έργου
Ο νέος φωτοβολταϊκός σταθμός του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών (ΔΑΑ) αποτελεί μακράν το μεγαλύτερο φ/β σύστημα για αυτοκατανάλωση στη χώρα.Γίνεται ο πρώτος φορέας στη χώρα μας που εφαρμόζει στην πράξη το νέο εργαλείο για την αυτοκατανάλωση με ΑΠΕ και την πώληση της πλεονάζουσας ενέργειας (net-billing) – θεσμικό μέτρο που κατέχει δεσπόζουσα θέση στη νέα εργαλειοθήκη για την αυτοκατανάλωση ενέργειας (ψηφίστηκε 21/3/2023, ν.5037/2023). Μέχρι πρότινος, το θεσμικό πλαίσιο για την αυτοκατανάλωση αφορούσε κυρίως μικρότερες επιχειρήσεις.
Ο φ/β σταθμός αποτελείται από 29.214 φωτοβολταϊκά πλαίσια που προμήθευσε η εταιρεία LONGi και 62 αντιστροφείς της SUNGROW. Ο αρχικός σχεδιασμός και η παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών προς τον ΔΑΑ έγινε από την εταιρεία ΕΥΔΙΤΗ, ενώ, μετά από σχετικό διαγωνισμό, την εργολαβία και κατασκευή του έργου ανέλαβε η εταιρεία ΑΚΤΩΡ. Η κατασκευή διήρκησε 9 μήνες και στο διάστημα αυτό απασχολήθηκαν 100 εργατοτεχνίτες και 15 μηχανικοί. Μόνο για το κατασκευαστικό κομμάτι απασχολήθηκαν εργαζόμενοι για 44.426 εργατοώρες.
Επιβατική κίνηση
Η επιβατική κίνηση του αεροδρομίου της Αθήνας κατά τη διάρκεια του Μαρτίου 2023 ανήλθε σε 1,67 εκατ., αυξημένη κατά 40,5% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2022, αλλά και αυξημένη κατά 1,1% σε σχέση με τα προ-COVID-19 επίπεδα του 2019. Η εγχώρια και διεθνής επιβατική κίνηση ξεπέρασε τα επίπεδα του 2022, κατά 30,9% και 45,4%αντίστοιχα. Συνολικά, κατά τους τρεις πρώτους μήνες του έτους, η επιβατική κίνηση του αεροδρομίου ανήλθε σε 4,5 εκατ., αυξημένη κατά 60% σε σύγκριση με το 2022 και κατά 2,4% σε σύγκριση με το 2019. Τα στατιστικά κίνησης (Μαρτίου 2023) είναι προκαταρκτικά και ενδέχεται να αλλάξουν.
Το καλοκαίρι του 2023 θα προστεθούν στο δίκτυο της Αθήνας 3 νέες αεροπορικές εταιρείες, 13 νέοι προορισμοί και 14 επιπρόσθετα δρομολόγια σε ήδη υπάρχουσες γραμμές.
του Φίλη Καϊτατζή
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο