Η Αγγελική Ψακή-Κωβαίου, πολυβραβευμένη ποιήτρια, στιχουργός και πεζογράφος, γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αμοργό. Έχει μελετήσει τους ποιητές του μεσοπολέμου και δίνει διαλέξεις. Συνδυάζει την ποίηση με τη στιχουργική και δικοί της στίχοι μελοποιήθηκαν από το μουσικοσυνθέτη Γιώργο Δεσποτίδη σε δύο δισκογραφικές δημιουργίες, που κυκλοφόρησαν με τους τίτλους «Ω Παναγιά της Αμοργού» και «Της ψυχής μου το φεγγάρι».
Έργα της έχουν συμπεριληφθεί σε ποιητικές ανθολογίες, Ελλάδα και εξωτερικού και στην εγκυκλοπαίδεια λογοτεχνίας του Χάρη Πάτση. Ποιήματά της έχουν μεταφραστεί Αγγλικά, Ρώσικα, Σέρβικα. Τον Ιούνιο του 2013 κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις ΔΡΟΜΩΝ η ποιητική σύνθεση «Ιριδισμοί Ψυχής» και το Δεκέμβριο του 2016 «Χαραγή στη Λήθη». Το 2021 «Της πέτρας το δάκρυ» εκδόσεις Χάρη Πάτση.
Από το 2013 – 2020 διετέλεσε έφορος και από το Ιούνιο του 2020 Πρόεδρος της «Πανελλήνιας Ένωσης Λογοτεχνών».
1. Τι είναι η Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών (ΠΕΛ); Πώς θα τη συστήνατε στο ευρύτερο κοινό, που δεν έχει άμεση σχέση με τη λογοτεχνία;
Η Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών (έτος ιδρύσεως 1979), έχει μια συνεχόμενη πορεία στα λογοτεχνικά δρώμενα της χώρας επί 42 χρόνια.
Διοργανώνει ομιλίες, συνέδρια, τιμητικά αφιερώματα, συναντήσεις λογοτεχνών, στοχευόμενες εκδηλώσεις μουσικής λόγου, παρουσιάσεις βιβλίων, αναλόγια θεατρικών έργων, πανελλήνιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, εκδόσεις ανθολογιών και πλήθος εκδηλώσεων για να ενισχύσει την προώθηση του βιβλίου, των γραμμάτων και του πολιτισμού γενικότερα.
Αν λοιπόν κάποιος αναζητά μια ένωση που δεν αρκείται στα καθιερωμένα, αλλά διαρκώς ανανεώνεται και πρωτοπορεί, που πραγματοποιεί μια σειρά δράσεων και προσφορών προσπαθώντας να καλύψει ανάγκες μάθησης που δημιουργούνται -όπως μαθήματα ποίησης στα παιδιά που πρώτευσαν στους μαθητικούς ποιητικούς διαγωνισμούς ή μαθήματα θεατρικής γραφής στα μέλη μας- μια ένωση που έχει ένα συλλογικό όραμα βελτίωσης του πολιτιστικού επιπέδου, μια ένωση όπου ο/η πρόεδρος εκτίει την εξαετή θητεία του/της και αποχωρεί, διότι το προβλέπει ένα δημοκρατικό καταστατικό που εφαρμόζεται –σε αντίθεση με όλα τα υπόλοιπα σωματεία όπου ο πρόεδρος παντρεύεται δια βίου τη θέση- αν αναζητά μια ένωση όπου κυριαρχεί το φιλικό και ομαδικό πνεύμα αντί του σνομπισμού, τότε ο δρόμος προς την ΠΕΛ καθίσταται απλά μονόδρομος
2.Τι είναι τελικά οι Δελφικοί Αγώνες ποίησης;
Οι Δελφοί ή Δελφύς κατά την αρχαιότητα που σημαίνει μήτρα, γεννά. Γεννά έμπνευση, ευγενή άμιλλα, συνεύρεση, αδελφοσύνη… Πέρα απ’ αυτό όμως, ο ίδιος ο τόπος αποπνέει μια ιερότητα που καθηλώνει. Οπότε, αν αναλογιστούμε και τις άλλες δύο –πέραν της μαντικής- ιδιότητες του Απόλλωνα, θεού του φωτός και της μουσικής επίσης, θεωρούμε πως δεν υπήρχε καταλληλότερος τόπος για την ώσμωση, ανάμεσα σε ανθρώπους του πνεύματος, που επιδιώκουμε. H Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών επινόησε ένα σύστημα αξιολόγησης των συμμετοχών, με δύο πενταμελής επιτροπές, η μία προκρίνει ανάμεσα σε πολλές συμμετοχές τους 60 που φτάνουν στους Δελφούς και η δεύτερη μετά από απαγγελίες βραβεύει, που δοκιμάστηκε εν τοις πράγμασι κερδίζοντας το χαρακτηρισμό του αδιάβλητου και κατά συνέπεια την εμπιστοσύνη όλων, εξ ου και η αθρόα συμμετοχή τόσο από την Ελλάδα όσο και από την ομογένεια. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως η ΠΕΛ κατάφερε να δημιουργήσει μια παράδοση, αφού η φετινή διοργάνωση θα είναι η 38 η κατά σειρά
3. Ούσα και η ίδια ποιήτρια και μάλιστα διακεκριμένη, θα ήθελα να μας πείτε τι σημαίνει για εσάς ποίηση;
Ως ποιήτρια πιστεύω στην απόλυτη ελευθερία της σκέψης. Πιστεύω πως το κατεξοχήν λογοτεχνικό έργο στοχεύει στο κέντρο της ψυχής και της νόησης του ανθρώπου, το οποίο πρέπει να περιέχει το στοιχείο του ήθους και της ηθικής. Επομένως, η πρώτη επιδίωξή του ποιητή πρέπει να είναι το βέλτιστο µε στόχο το Άριστον.
Η ποίηση μπορεί να θίγει ζητήματα κοινωνικά – πολιτικά – θρησκευτικά. Δεν είναι δυνατόν να υπάρξει ποιητής μεγάλος, χωρίς να έχει ένα εξαιρετικά διευρυμένο πεδίο γνώσεων και ενδιαφερόντων, το οποίο θα του επέτρεπε να έχει μια πλατιά αντίληψη για τα οικουμενικά ζητήματα. Θα πρέπει το έργο του να είναι διαχρονικό και να καλύπτει την προβληματική ολόκληρης της ανθρωπότητας.
4. Κάθε χρόνο διοργανώνετε τρεις λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, έναν ποιητικό στους Δελφούς, έναν ευρύτερα λογοτεχνικό στην Αθήνα και τον μαθητικό, ποιος είναι ο σκοπός αυτών των δραστηριοτήτων;
Βασικός στόχος µας είναι το «άνοιγµα» του σωματείου στην κοινωνία. Για την επίτευξη αυτού του στόχου κάνουµε εβδομαδιαίες διαλέξεις και παρουσιάσεις µε ελεύθερη είσοδο. Βεβαίως, ο µεγάλος στόχος της ένωσης είναι η ανάδειξη νέων δημιουργών και γι’ αυτό διοργανώνει τρεις ετήσιους λογοτεχνικούς διαγωνισμούς, µεταξύ των οποίων και το µαθητικό που απευθύνεται σε νέους έως 18 ετών. Μέσα από αυτούς τους διαγωνισµούς θεωρούµε ότι δίνεται η δυνατότητα στους συµµετέχοντες να δοκιµάσουν τις δυνάµεις τους στην τέχνη του λόγου και όσοι βραβεύονται να αποκτήσουν ένα διαβατήριο για τους ορίζοντες της λογοτεχνίας.
5. Υπάρχουν εκεί έξω οι νέοι λογοτέχνες που έχουν τη στόφα των παλαιότερων γενεών ώστε να συνεχιστεί αυτή η σπουδαία παράδοση της ελληνικής λογοτεχνίας και να αφήσουν με τη σειρά τους, ένα ισχυρό αποτύπωμα για το μέλλον;
Βεβαίως υπάρχουν αξιόλογα νέα παιδιά με ταλέντο και γνώσεις που μπορούν με εκπαίδευση και πολύ δουλειά να αφήσουν το αποτύπωμα τους στην λογοτεχνία με νέες ιδέες και νέο όραμα.
6. Ως νέα σχετικά πρόεδρος της ΠΕΛ, ποιο είναι το όραμά σας για την «Ένωση», αλλά και για τη λογοτεχνία στη χώρα μας γενικότερα;
Σέβομαι απόλυτα όσους πέρασαν από τη Διοίκηση και όσους έμειναν πιστοί σ’ αυτό το όραμα του πολιτισμού που ενώνει κοινωνίες. Εύχομαι να αφήσουμε και εμείς σ’ αυτό το σωματείο το αποτύπωμα μας με αξιοπρέπεια.
Θέλουμε την Πανελλήνια Ένωση Λογοτεχνών σωματείο ανοιχτό στο εύρη κοινό, για να μπορεί ο καθένας να βρει κάτι που να του κεντρίζει το ενδιαφέρον.
Γι’ αυτό έχουμε ορίσει εκπροσώπους μας και στόχος είναι να φτάσουμε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, όπου ν’ αναπτύσσουν δράση, με σκοπό την στήριξη και αξιοποίηση τοπικών θεσμών. Θέλουμε να ν’ αναβαθμίσουμε τους Δελφικούς Αγώνες ν’ αξιοποιήσουμε περισσότερο τη Δελφική ιδέα, και γι’ αυτό φέτος προγραμματίζουμε πολιτιστικό τριήμερο στον Ομφαλό της γης, που θα συνδυάζει ποίηση, μουσική – θέατρο.
7. Θεωρείτε ότι τα σημαντικά έργα είναι αποτέλεσμα έμπνευσης, ή σχολαστικής δουλειάς (τεχνοτροπία , εκπαίδευση, εμπειρία κλπ);
Ο Ρεβεντή υπαινίσσονταν ‘’ ότι ο ποιητής γεννιέται, το ποίημα απλά γράφεται ΄΄ άρα είναι όλα μαζί πρώτα το ταλέντο αλλά και στην συνέχεια όπως λέτε η σχολαστική δουλειά η εκπαίδευση και η τεχνοτροπία.
8. Τι θα λέγατε στους νέους ανθρώπους που θέλουν να ασχοληθούν με τη συγγραφή ή σε αυτούς που ήδη το κάνουν, αλλά έχουν μια συστολή στο να εκτεθούν στο κοινό;
Θα έλεγα να πιστέψουν στον εαυτό τους, να σεβαστούν τον αναγνώστη να δουλέψουν το αντικείμενο τους με τους κανόνες της τεχνικής, της καλλιέπειας, του ήθους και να παλέψουν να φτάσουν το όνειρο τους.
‘’Η τύχη ευνοεί τους τολμηρούς’’ όπως λένε οι φιλόσοφοι.
Συνέντευξη στον Γιώργο Γρηγορόπουλο
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο που κυκλοφόρησε εκτάκτως την Παρασκευή 27/10.