Ψευδή, κακόπιστα και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία τα επιχειρήματα για τη μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων απέναντι στη μετάλλαξη «Δέλτα» χαρακτηρίζει στη συνέντευξή του στο «Π» ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους.
Μας εξηγεί τον σχεδιασμό της επιτροπής για το πότε και με ποιες προϋποθέσεις θα δοθεί η έγκριση για την τρίτη δόση, ποιες κατηγορίες πολιτών θα μπουν σε προτεραιότητα ενώ αναφέρεται και στην επέκταση του μέτρου της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού σε επιπλέον δομές του κράτους.
Ποια είναι η πορεία των εμβολιασμών τις πρώτες ημέρες μετά την επιστροφή του συνόλου των πολιτών από τις θερινές τους διακοπές; Υπάρχει αυξητική τάση στα νέα ραντεβού που κλείνονται ή εξακολουθούμε να παραμένουμε μακριά από τον αρχικό στόχο;
Ναι, πράγματι, τις τελευταίες μέρες βλέπουμε μια σημαντική αύξηση νέων ραντεβού σε καθημερινή βάση και, για να σας δώσω μια τάξη μεγέθους, την περασμένη εβδομάδα κλείνονταν κατά μέσο όρο σχεδόν 25.000 ραντεβού τη μέρα. Η κάμψη που παρουσιάστηκε τις πρώτες εβδομάδες του Αυγούστου ήταν αναμενόμενη, ο Αύγουστος παραδοσιακά είναι ο μήνας διακοπών για εμάς τους Έλληνες. Τώρα, ως προς τον στόχο για το πολυπόθητο τείχος ανοσίας, πρέπει να τονίσουμε ότι με την εξαιρετικά πιο μεταδοτική μετάλλαξη «Δέλτα», η οποία έχει επικρατήσει, πρέπει να εμβολιαστεί πλήρως μεγαλύτερος αριθμός συμπολιτών μας. Αυτήν τη στιγμή έχει εμβολιαστεί το 57% του πληθυσμού, και αυτό το ποσοστό σίγουρα πρέπει να αυξηθεί. Το θετικό είναι ότι στην πιο ευάλωτη ομάδα των 60 και άνω το ποσοστό εμβολιασθέντων ανεβαίνει στο 78,4%.
Τι απαντάτε στο επιχείρημα ότι τα διαθέσιμα υπάρχοντα εμβόλια δεν καλύπτουν τη μετάλλαξη «Δέλτα» που επικρατεί πλέον στο περισσότερο από το 96% των κρουσμάτων στη χώρα μας;
Αυτό, πολύ απλά και καθαρά, δεν ισχύει. Το τονίζω, γιατί πρέπει να σταματήσει η διάδοση ψευδών ειδήσεων. Οι μελέτες για τη μετάλλαξη «Δέλτα» δείχνουν ότι όλα τα εμβόλια που έχουν εγκριθεί, παρέχουν αποτελεσματική προστασία έναντι συμπωματικής νόσου, βαριάς λοίμωξης και ανάγκης για εισαγωγή σε νοσοκομείο και ΜΕΘ. Πρόσφατη μελέτη από το Ηνωμένο Βασίλειο για τη μετάλλαξη «Δέλτα» έδειξε ότι, π.χ., το εμβόλιο της Pfizer προφυλάσσει κατά 88% έναντι συμπωματικής νόσου και 96% έναντι σοβαρής νόσου που χρήζει νοσηλείας. Να είμαστε σοβαροί και υπεύθυνοι σε αυτά που λέμε: Κανένα εμβόλιο δεν παρέχει 100% προστασία, αυτό είναι γνωστό. Αν λοιπόν εστιάσει κανείς στις ελάχιστες στατιστικά περιπτώσεις και προσπαθήσει να κάνει την εξαίρεση κανόνα, τότε, συγχωρήστε με, αλλά ενεργεί και κακόπιστα και επικίνδυνα για τη δημόσια υγεία.
Δεν σας ανησυχούν τα αποτελέσματα διεθνών επιστημονικών μελετών, όπως π.χ. των ΗΠΑ, που δείχνουν την αισθητή μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων; Τι λέτε στους πολίτες που έσπευσαν από την πρώτη στιγμή να κάνουν το εμβόλιο και τώρα αισθάνονται και πάλι ανασφαλείς απέναντι στο ιό;
Σε όσους εμβολιάστηκαν λέω ότι προστάτευσαν και προστατεύουν τον εαυτό τους και τους άλλους, διότι όλα τα αποτελέσματα των διεθνών επιστημονικών μελετών δεν δείχνουν σημαντική μείωση της αποτελεσματικότητας των εμβολίων. Συγκεκριμένα, η αποτελεσματικότητα έναντι της ανάπτυξης οποιουδήποτε συμπτώματος μειώνεται μόλις στο 7%-8%, ενώ παραμένει ιδιαίτερα υψηλή η προστασία απέναντι στη σοβαρή νόσηση και τον θάνατο. Στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε ότι οι αρχικές κλινικές μελέτες που έγιναν για τα στελέχη του Covid-19 έδειξαν ότι το εμβόλιο θα προφυλάσσει για έξι έως εννέα μήνες. Με την επικράτηση της μετάλλαξης «Δέλτα» αλλά και την παρακολούθηση εκατοντάδων εκατομμυρίων εμβολιασθέντων, έγινε σαφές ότι η προστασία μειώνεται μετά το εξάμηνο, ιδιαίτερα στα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών. Γι’ αυτό και έχει ξεκινήσει ήδη σε αρκετές χώρες, όπως και σε εμάς, η τρίτη επαναληπτική δόση.
Πότε και με ποια κριτήρια θα εγκρίνετε τον εμβολιασμό και με την τρίτη δόση; Θα δοθεί προτεραιότητα σε συγκεκριμένες κατηγορίες πολιτών;
Εμείς θα κινηθούμε με βάση τη σύσταση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και τις εισηγήσεις του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων. Η Επιτροπή θα λάβει την απόφασή της, αφού εξετάσει τα επιστημονικά δεδομένα τόσο από τη δική μας χώρα όσο και από τις άλλες χώρες. Ήδη έχει αποφασίσει για τη χορήγηση ενισχυτικής δόσης στους ανοσοκατασταλμένους, όπου συμπεριλαμβάνονται ασθενείς με αντιφλεγμονώδη, αυτοάνοσα νοσήματα ή άλλα νοσήματα με ανοσοκαταστολή, που λαμβάνουν ειδικές ανοσοτροποποιητικές θεραπείες, όπως και άτομα με πρωτοπαθείς ανοσοανεπάρκειες ή άτομα με HIV λοίμωξη τα οποία έχουν CD4 κάτω από 200.
Υπολογίζεται ότι αφορά 285.000 συμπολίτες μας και βάσει της ενημέρωσής μας θα πάρουμε το πράσινο φως από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη. Επιχειρησιακά είμαστε ήδη έτοιμοι, άρα υπολογίζουμε ότι εντός του μήνα θα ξεκινήσουμε. Έπειτα θα κινηθούμε σύμφωνα με την απόφαση της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών και το πιο πιθανό είναι να ακολουθήσει τη σύσταση σε άτομα με αυξημένο κίνδυνο λόγω ηλικίας ή υψηλής έκθεσης στον ιό.
Εμβολιασμός και υποχρεωτικότητα. Τι σας λένε τα τελευταία στοιχεία; Θεωρείτε ότι τελικώς ήταν ένα μέτρο που απέδωσε τα αναμενόμενα; Έσπευσε να εμβολιαστεί το ποσοστό των εργαζομένων που είχατε προβλέψει; Τι θα κάνετε με τις αναπληρώσεις στα κενά που έχουν ήδη δημιουργηθεί στον δημόσιο τομέα;
Κοιτάξτε, κανείς δεν ήθελε ούτε θέλει να εμβολιάζονται άνθρωποι, δηλαδή να προστατεύουν τον εαυτό τους και τους άλλους, με υποχρεωτικό τρόπο. Θέλω να είμαι ξεκάθαρος σε αυτό. Αλλά σε συγκεκριμένες ομάδες εργαζομένων δεν νοείται εργασία από ανεμβολίαστα άτομα. Πώς θα το κάνουμε, είναι υποχρέωσή μας να παρέμβουμε και να προστατεύσουμε το κοινωνικό σύνολο. Όσοι είναι κατά της υποχρεωτικότητας θα πρέπει να αναλογιστούν το βάρος της ευθύνης κάποιου που εργάζεται σε ένα νοσοκομείο ή σε μια μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων και μπορεί να θέσει σε κίνδυνο την υγεία και τη ζωή των συνανθρώπων μας. Αυτό επιδιώκουμε με το μέτρο της υποχρεωτικότητας και φαίνεται ότι αποδίδει. Στα ποσοστά στις δομές γήρατος, όπου η υποχρεωτικότητα εφαρμόστηκε από τα μέσα Αυγούστου, παρατηρείται μια εντυπωσιακή αύξηση. Στις ιδιωτικές δομές, το ποσοστό αυξήθηκε από 62% σε 85% και στις δημόσιες δομές από 45% σε 90%. Σημαντική αύξηση βλέπουμε και στους υγειονομικούς και πιστεύω ότι ο αριθμός των εργαζομένων που θα επιμείνουν στην άρνηση θα είναι ελάχιστος.
Θέλω όμως να πω, για να μην αδικούμε το υγειονομικό μας προσωπικό που έχει δώσει και δίνει τεράστιο αγώνα εδώ και 18 μήνες, ότι η μεγάλη πλειοψηφία στα νοσοκομεία και στις μονάδες έχει εμβολιαστεί, 82,44% στα δημόσια νοσοκομεία και 85,63% στα ιδιωτικά νοσοκομεία.
Αναφορικά με το αν θα μπορέσουν να καλυφθούν τα κενά, η απάντηση είναι θετική. Οι υγειονομικές περιφέρειες έχουν εκπονήσει επιχειρησιακό σχέδιο και με μεγαλύτερη ή μικρότερη δυσκολία θα καλυφθούν τα κενά, ώστε να μη διαταραχθεί η λειτουργία των μονάδων.
Τις τελευταίες ημέρες φουντώνει η συζήτηση για επέκταση της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού και σε άλλες κατηγορίες εργαζομένων; Πόσο κοντά σε αυτό βρισκόμαστε και ποιους κλάδους θα αφορά;
Στην παρούσα φάση αξιολογούμε όλα τα ενδεχόμενα με βάση την εξέλιξη των εμβολιασμών και την πορεία της νόσου και αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει απόφαση για την επέκταση της υποχρεωτικότητας. Η αξιολόγηση αφορά κατά προτεραιότητα τα επαγγέλματα όπου υπάρχει υπερμετάδοση της νόσου και τις κρίσιμες δομές του κράτους.
Συνέντευξη στην Ντόρα Κουτροκόη
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο
