Είναι γεγονός και το ζούμε όλοι: Το μηνιαίο εισόδημα εξαφανίζεται πολύ πριν από το τέλος του μήνα. Τα περισσότερα νοικοκυριά, όχι μόνο τα πιο αδύναμα, δυσκολεύονται πολύ να πληρώσουν τις υποχρεώσεις τους και να καλύψουν τις ανάγκες τους.
Ξεκινώντας από τους λογαριασμούς της ενέργειας, στους οποίους φεύγει ένα μεγάλο μέρος του μισθού, τους λογαριασμούς κινητής τηλεφωνίας,τα ενοίκια, που έχουν ξεφύγει λόγω ανόδου της αγοράς ακινήτων και της έλλειψης στέγης, ο καταναλωτής καταλήγει με ένα πολύ μικρό μέρος του εισοδήματός του για να καλύψει τις μηνιαίες δαπάνες διατροφής, ένδυσης, μετακινήσεων κ.λπ. Και όταν μπαίνει στο σούπερ-μάρκετ διαπιστώνει ότι τα χρήματά του δεν επαρκούν και ότι ο μήνας δεν βγαίνει.
Κοινή είναι η αίσθηση πια ότι κάτι στραβό υπάρχει στη λειτουργία της αγοράς στην Ελλάδα. Οι τιμές των τροφίμων, αλλά και σε σειρά άλλων καταναλωτικών προϊόντων, είναι αδικαιολόγητα υψηλές. Το ίδιο υψηλές είναι και οι τιμές σε υπηρεσίες, στα καύσιμα, στο ρεύμα, στα ακτοπλοϊκά και αεροπορικά εισιτήρια, στα ξενοδοχεία. Είναι σχεδόν εμφανές σε όσους ψάχνουν τις τιμές ότι πλήθος εταιρειών σε πολλούς κλάδους ακολουθούν τακτικές καρτέλ και συντονίζουν τις πρακτικές τους για να κρατούν ψηλά τις τιμές εις βάρος των καταναλωτών. Είναι και οι κερδοσκόποι, που καταφεύγουν σε…νόμιμες μεθόδους για να καλύπτονται. Πάρτε για παράδειγμα τα εισαγόμενα βιομηχανικά προϊόντα, όπως π.χ. τα καθαριστικά, τα απορρυπαντικά, τα σαμπουάν. Όλα αυτά τα προϊόντα κατασκευάζονται αλλού, αγοράζονται από εταιρείες τρίτων χωρών, μεταπωλούνται στη συνέχεια εικονικά σε θυγατρικές πολυεθνικών και τελικά μετα-μετα-πωλούνται στη χώρα μας σε απίθανα υψηλές τιμές, που όμως είναι εντός των νόμιμων περιθωρίων κέρδους της ελληνικής νομοθεσίας. Και όταν γεμίζουμε το καλάθι του σούπερ-μάρκετ, διαπιστώνουμε ότι το 60% όσων πληρώσαμε ήταν γι’ αυτά τα αγαθά, ενώ για τα τρόφιμα ήταν μόνο το 20%-30%.
Δυστυχώς, πλήθος εταιρειών λειτουργεί ως καρτέλ και ως μονοπώλια. Η κυβέρνηση, που, ναι, καταβάλλει κάθε προσπάθεια ελέγχου των τιμών, επικαλείται –και βέβαια έχει δίκιο– τη θεωρία ότι σε μια ελεύθερη αγορά δεν επιτρέπεται να παρεμβαίνει το κράτος. Έλεγχοι όμως για αισχροκέρδεια, ολιγοπώλια και μονοπώλια επιβάλλεται να γίνονται καθημερινά.Και να επιβάλλονται εξοντωτικές ποινές στους παρανομούντες και όχι πρόστιμα-χάδι.
Και τα κόμματα της αντιπολίτευσης, αντί να γκρινιάζουν για την ακρίβεια με «αφηρημένο τρόπο και να ασκούν μια καφενειακή κριτική στην κυβέρνηση, ας προτείνουν λύσεις.Και πριν η κατάσταση φτάσει στο απροχώρητο, ας βρει η κυβέρνηση ακόμη πιο δραστικά μέτρα ελέγχου των τιμών και προστασίας του καταναλωτή. Στην ελεύθερη αγορά, ναι, δεν είναι εύκολο.Και μοναδική λύση δεν είναι, όπως προτείνεται, η μείωση του φόρου. Σχετικά εύκολο όμως είναι να βάλει φραγμό στο, όπως εξελίσσεται, σπορ της εποχής, που είναι: ποιος θα πάρει πρώτος τα λεφτά του καταναλωτή από την τσέπη του…
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο