Υπάρχουν κάποιες μάχες στην πολιτική που πριν καν δοθούν μοιάζουν να έχουν κριθεί. Όχι τόσο γιατί φαίνεται εκ των προτέρων ποιος θα τις κερδίσει, αλλά γιατί εκ των πραγμάτων αποδεικνύονται αχρείαστες. Δεν σημαίνουν τίποτε, όσο κι αν οι μονομάχοι προσπαθούν να πείσουν ότι από την έκβασή τους ίσως κριθεί ο… ρους της Ιστορίας. Κάπως έτσι μοιάζει σήμερα η μάχη ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ για τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές. Η άποψη που έχει επικρατήσει είναι ότι ο νικητής τα παίρνει όλα και ο ηττημένος πάει… άκλαυτος. Είναι, όμως, έτσι;
Πρώτα απ’ όλα, δύσκολα μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ σήμερα έχουν τόσο μεγάλες διαφορές. Και τα δύο κόμματα έχουν μετακινηθεί τελευταία, τόσο που οι μεταξύ τους διαφορές έχουν πλέον σχέση πιο πολύ με τα πρόσωπα που τους εκπροσωπούν παρά με τις ιδέες που πρεσβεύουν.
Το δεύτερο που θα πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι η μάχη της δεύτερης θέσης είναι μια στρατηγική βαθιά ηττοπαθής για δύο κόμματα που υποτίθεται πως επιδιώκουν να αποτελέσουν τον πυρήνα δημιουργίας του άλλου πόλου απέναντι στη ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη. Το να μάχεσαι για να έρθεις δεύτερος συνιστά έμμεση ομολογία ότι δεν μπορείς να σταθείς επί ίσοις όροις απέναντι στην κυβέρνηση. Ο Κασσελάκης το αντιλήφθηκε αυτό σχετικά έγκαιρα, γι’ αυτό, με το που ανέβηκε λίγο στα γκάλοπ, εγκατέλειψε τον ηττοπαθή στόχο της δεύτερης θέσης και δηλώνει ότι διεκδικεί ακόμη και τη νίκη-ανατροπή. Υποστηρίζει, δηλαδή, ότι μπορεί να είναι εφικτό το προφανώς ανέφικτο. Ουτοπικό μεν, αλλά πιο διεγερτικό από τον στόχο του Ανδρουλάκη να είναι ισχυρός δεύτερος.
Τρίτο σημείο που δείχνει ότι η μάχη της δεύτερης θέσης είναι ουσιαστικά αχρείαστη: Η κατάκτηση ενός μικρού εκλογικού ποσοστού που σε φέρνει στη δεύτερη θέση δεν αποτελεί αναγκαστικά εφαλτήριο για τη συνέχεια, αν δεν συνοδεύεται από μια πολιτική δυναμική. Όποιος διαθέτει ή μπορεί να δημιουργήσει αυτήν τη δυναμική θα πρωταγωνιστήσει μακροπρόθεσμα, είτε είναι δεύτερος είτε τρίτος με μικρή διαφορά στις ευρωεκλογές. Το ζήτημα είναι να έχει ξεκάθαρο πολιτικό στίγμα και στρατηγική. Το να είσαι δεύτερος χωρίς αυτά δεν έχει αξία, το να είσαι τρίτος με αυτά σου αφήνει πιθανώς κάποιες ελπίδες.
Το τέταρτο και πιο σημαντικό, είναι ότι στην πολιτική δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι όποιος κριθεί κατάλληλος για δεύτερος, θα κριθεί στη συνέχεια κατάλληλος για πρώτος. Η δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές μπορεί να είναι μια παρηγοριά, αλλά δεν αποτελεί συμβόλαιο μελλοντικής πρωτιάς από μόνη της. Χρειάζονται πολύ περισσότερα και κυρίως η δυνατότητα να ενώσει κανείς πολυκερματισμένες παρατάξεις. Και οι πολιτικοί αντίπαλoι του Κυριάκου Μητσοτάκη βρίσκονται ακόμη μακριά από αυτόν τον στόχο.
του Φώτη Σιούμπουρα
Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Παρασκήνιο